Simone de Beauvoir

Simone de Beauvoir, właściwie Simone Lucie Ernestine Marie Bertrand de Beauvoir (ur. 9 stycznia 1908 w Paryżu; zm. 14 kwietnia 1986 tamże) – francuska pisarka, filozofka i feministka. Angażująca się politycznie autorka licznych powieści, opowiadań, esejów i pamiętników uważana jest za przedstawicielkę egzystencjalizmu. Dzięki zekranizowanym w 1984 r. przez Claude'a Chabrola powieściom L’Invitée (1943; Zaproszona) i Cudza krew (1945; fr. Le sang des autres) zyskała uznanie jako pisarka. Światowy sukces powieści Druga płeć (1949; fr. Le deuxième sexe) uważany jest za kamień milowy w literaturze feministycznej, a autorka stała się najbardziej znaną intelektualistką francuską. W 1954 r. otrzymała Nagrodę Goncourta za powieść Mandaryni (fr. Les mandarins). Była współpracowniczką i partnerką życiową filozofa Jean-Paula Sartre’a.

Simone de Beauvoir
Simone de Beauvoir w 1967 roku.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

  • Ojciec: Georges Bertrand de Beauvoir (1878–1941), adwokat;
  • Matka: Françoise Brasseur (1885–1963), córka bankiera z Verdun;
  • Siostra: Hélène Bertrand de Beauvoir (1910–2001);
  • Adoptowana córka: Sylvie Le Bon–Bertrand de Beauvoir (ur. 1941).

Biografia

Młodość i okres nauki

Simone de Beauvoir urodziła się 9 stycznia 1908 w Paryżu jako córka Françoise i Georges'a Bertranda de Beauvoir. Jej ojciec pasjonował się literaturą i teatrem oraz aktywnie działał w amatorskiej grupie teatralnej. Zgodnie z pochodzeniem i środowiskiem był konserwatystą i nacjonalistą. Pod względem religijnym, jak wielu wykształconych ludzi z jego środowiska, był agnostykiem, ale uważał za oczywiste, żeby jego żona, będąca bardzo surową katoliczką, pobożnie wychowała ich córki.

Razem z młodszą siostrą Hélène uczęszczała już w wieku pięć i pół roku do katolickiej placówki dla dziewcząt, Cours Desir. Od najmłodszych lat Simone de Beauvoir wyróżniała się zdolnościami intelektualnymi i corocznie zajmowała pierwsze miejsce z Élisabeth Lacoin (Élisabeth Mabille lub „Zaza” w jej autobiografii Pamiętnik statecznej panienki). Zaza stała się szybko jej najlepszą przyjaciółką. Spędzane wakacje w majątku dziadka i u siostry ojca były dla niej czasem wolności i zapewniały kontakt z naturą.

Po I wojnie światowej jej dziadek Gustave Brasseur, były prezes Banque de la Meuse, ogłosił bankructwo, co pogrążyło całą jego rodzinę w niesławie i ruinie. Także sytuacja finansowa rodziców znacznie się pogorszyła, ponieważ ojciec znaczą część majątku zainwestował w rosyjskie papiery wartościowe, które po rewolucji październikowej straciły wartość. Z powodu pogarszających się relacji między rodzicami cierpiała też Simone de Beauvoir. Rzutowało to na resztę jej dzieciństwa. W tamtej epoce, w jej środowisku, nie wypadało młodej dziewczynie studiować. Jednak jej ojciec, nie mogąc córkom zapewnić odpowiedniego posagu, uważał, że córki muszą wyłamać się z tych konwenansów, aby wydostać się ze stanu, w którym się znajdowali. Żałował zarówno tego, że Simone nie jest mężczyzną, bo mogłaby pójść na politechnikę, jak i tego, że nie jest wystarczająco kobieca. Powtarzał jej: „Masz męski mózg”. Perspektywy na przyszłość zdawały się odpowiadać Simone de Beauvoir. Początkowo dlatego, że myślała o zostaniu zakonnicą, a później dlatego, że jej idealnym obrazem siebie była postać nieustannie uczącej się i tworzącej, a nie mieszczańskiej gospodyni i matki.

W wieku 14 lat straciła wiarę, ale nadal pozorowała wielką pobożność. Mając 14 lat postanowiła, że zostanie sławną pisarką. Po maturze w 1925 r., mimo zainteresowania filozofią, początkowo wybrała studia klasyczne, posłuszna ostrzeżeniom rodziców przed nauczycielami ze starej szkoły. Studia wyższe rozpoczęła w Institut Catholique de Paris (Instytut Katolicki w Paryżu) w zakresie matematyki oraz w Institut Sainte-Marie de Neuilly w zakresie literatury. Słuchała też wykładów z literatury na Sorbonie. Duży wpływ wywarł na nią profesor literatury francuskiej Robert Garric, pobożny katolik, ale przede wszystkim zaangażowany socjalista i humanista. Poznała pisma Henriego de Montherlanta, Jeana Cocteau, Maurice'a Barrèsa, Paula Claudela i Paula Valéry. Chociaż dotychczas przeczytała sporo książek, te były dla niej rewolucyjne. « Nagle ludzie z krwi i kości mówili do mnie, ustami, o sobie i o mnie; wyrażali aspiracje, bunty, których sama nie potrafiłam sformułować, ale które rozpoznałam. Przeszukiwałam bibliotekę Sainte-Geneviève: czytałam Gide'a, Claudela, Jammesa, głowa mi płonęła, skronie waliły, dławiłam się emocjami.» – napisała w Pamiętniku statecznej panienki.

Aby zapewnić sobie odrobinę wolności od surowego reżimu matki, która nie akceptowała jej braku wiary (ateizmu), działała w katolickim stowarzyszeniu edukacyjnym i charytatywnym. Oprócz tego poznała różnych młodych intelektualistów paryskich i zaczęła pisać powieść. Na ten czas przypada również frustrujący związek z kuzynem, który miał zamiar nawet ją poślubić, dopóki nie zaręczył się za jej plecami z dziewczyną z posagiem.

Podczas pierwszego roku studiów na Sorbonie uzyskała certyfikaty z matematyki ogólnej, literatury i łaciny. W następnym roku uczęszczała na wykłady z filozofii i w czerwcu 1927 r. uzyskała świadectwo z filozofii ogólnej. Wiosną 1928 roku, po uzyskaniu świadectw z etyki i psychologii, uzyskała wreszcie licencjat z literatury francuskiej i filozofii oraz rozpoczęła pisanie pracy o Leibnizu na studiach podyplomowych.

Na Sorbonie Simone de Beauvoir poznała Jean-Paula Sartre'a. Od tego momentu nawiązał się między nimi związek, który stał się mityczny, przez długi czas uważany za wolny i równy. W 1929 r. zajęła drugie miejsce na egzaminie dla nauczycieli filozofii w liceum, zaraz za Jean-Paulem Sartre'm. Śmierć zmarłej kilka miesięcy później przyjaciółki Zazy oznaczała dla niej koniec tego rozdziału w jej życiu.

Simone de Beauvoir jako nauczycielka

Po zdanym egzaminie dla nauczycieli została w 1929 r. profesorem filozofii. Jej przyjaciel filozof René Maheu (« André Herbaud » w Pamiętniku statecznej panienki) nadał Simone przezwisko « Castor », ponieważ « Beauvoir » w wymowie zbliżone jest do angielskiego słowa « beaver » (fr. castor; pl. bóbr)[1]. Przezwisko to użył później Jean-Paul Sartre w tytule Lettres au Castor et à quelques autres (Listy do Bobra i do innych), zbiorze listów, które napisał do Simone de Beauvoir nazywając ją swoim « czarującym bobrem ».

Między 1929 a 1931 r. była profesorką w paryskim Liceum im. Victora-Duruya (w 7 dzielnicy Paryża). Od jesieni 1931 do 1932 r. uczyła filozofii w Liceum Montgrand w Marsylii. Sartre w tym czasie po odbytej służbie wojskowej rozpoczął w lecie 1931 r. pracę w liceum w Le Havre. Ponieważ w służbie cywilnej istniała możliwość zatrudnienia w bliskim sąsiedztwie par małżeńskich, Sartre zaproponował jej małżeństwo, ale ona odmówiła. Następnie Simone de Beauvoir otrzymała posadę w Liceum im. Joanny d'Arc w Rouen, gdzie poznała Colette Audry, uczącą w tym samym liceum. Pobyt w Rouen, leżącym niedaleko Le Havre umożliwił jej ponowny kontakt z Sartre'em.

Simone de Beauvoir łączyły związki miłosne z niektórymi jej nieletnimi uczniami, ale do śmierci zaprzeczała wszelkim insynuacjom o jej związkach biseksualnych, co stało się kontrowersyjnym tematem wśród jej ostatnich biografów[2]. Niektóre uczennice przedstawiała swojemu partnerowi Sartre'owi. Tworzyli w ten sposób tria, a nawet kwartety kochanków, co Marie-Jo Bonnet określiła jako « perwersyjny kontrakt »[3]. Również Simone związała się z jednym z uczniów Sartre'a, Jacques'iem-Laurent Bostem, przyszłym mężem Olgi Kozakiewicz, w której filozof się zakochał. Przyjaźń tej grupy, nazywanej « małą rodziną» lub « małymi przyjaciółmi », pozostała nierozerwalna aż do śmierci każdego z nich, pomimo drobnych nieporozumień i poważnych konfliktów.

Od 1936 do 1939 Simone de Beauvoir uczyła w paryskim Liceum im. Molière'a. Została zawieszona w prawach nauczyciela po romansie z Biancą Bienenfeld, jedną z jej szesnastoletnich uczennic, córką polskiego Żyda, który schronił się we Francji wraz z dwiema córkami i ich ciężko chorą matką. Ponownie została zawieszona 17 czerwca 1943 r. w związku ze skargą za « podżeganie nieletniej do rozpusty », złożoną w grudniu 1941 r. przez matkę innej z jej uczennic, Nathalie Sorokine (1921-1967). Skarga wprawdzie została oddalona, ale ona sama została definitywnie usunięta ze szkolnictwa państwowego. Niepewność rzeczywistego oddalenia pisarki ze szkolnictwa państwowego wywołała polemikę trwającą do opublikowania w 1993 r. przez jedną z jej wcześniejszych ofiar, Biancę Lamblin, Mémoires d'une jeune fille dérangée (Pamiętnik nieporządnej panienki), co było odpowiedzią na opublikowane w 1990 r. przez Sartre'a Lettres au Castor et à quelques autres (Listy do Bobra i do innych), w tej korespondencji rozpoznała siebie pod pseudonimem Louise Védrine. Ujawniła publicznie, jak Simone de Beauvoir i Jean-Paul Sartre wykorzystali ją w wieku szesnastu lat i napisała: « Odkryłam, że Simone de Beauvoir czerpała w swoich klasach świeże ciało młodych dziewcząt, które degustowała przed przekazaniem go dalej, albo należy powiedzieć bardziej dosadnie, dostarczeniem Sartre'owi. »

Simone de Beauvoir opisała w swoich pamiętnikach związek czystej przyjaźni z tą uczennicą. Poza tym napisała, że oskarżenie o uwiedzenie nieletniej było zemstą matki tej uczennicy, ponieważ odmówiła użyć swoich wpływów na córkę, aby zaakceptowała małżeństwo z « dobrą partią »[4]. Jednak cielesny charakter jej związku z Nathalie Sorokine nie budzi już wątpliwości[5].

W 1943 r. Simone de Beauvoir pracowała dla Radio Vichy. Po wyzwoleniu została ponownie włączona do francuskiego systemu edukacji dekretem z 30 lipca 1945 roku, ale nigdy już nie uczyła[6].

Simone de Beauvoir – działaczka polityczna i feministyczna

W 1945 r. razem z Jean-Paulem Sartre'em, Raymondem Aronem, Michelem Leirisem, Maurice'em Merleau-Pontym, Borisem Vianem i kilkoma innymi lewicowymi intelektualistami założyła przegląd Les temps modernes, którego celem była popularyzacja egzystencjalizmu poprzez współczesną literaturę.

Podróżowała do licznych krajów (Stany Zjednoczone Ameryki, Chiny [1955], ZSRR [1962], Brazylia [1960] na Kubę itd.), gdzie poznała znanych komunistów jak: Fidel Castro, Che Guevara, Mao Zedong, Richard Wright. W Stanach Zjednoczonych zaangażowała się w trwający przez 15 lat związek z pisarzem amerykańskim Nelsonem Algrenen, którego spotkała około 1947 roku. Opublikowana w 1997 r. ich korespondencja Listy do Nelsona Algrena : romans transatlantycki 1947-1964 (Lettres à Nelson Algren : un amour transatlantique 1947-1964), zawierająca ponad 300 listów, sprowokowała zarzuty pewnych feministek, które nie znalazły w nich wolnej kobiety, która była ich ikoną, ale Simone de Beauvoir, która « lawirowała w swojej biseksualności i stworzyła z Sartre'm mityczną parę, czy raczej mistyfikację, oszukała, konstruując przez zaniechanie w pracy wspomnieniowej obraz samej siebie niezgodny z prawdą »[7].

Od lipca 1952 do 1958 r. żyła z reżyserem i publicystą Claude'em Lanzmannem. W 1960 r. podpisała Manifest 121, deklarację o « prawie do niesubordynacji » w wojnie algierskiej.

W okresie żałoby po śmierci matki (1963) pocieszała ją młoda dziewczyna, którą poznała w tym samym czasie: Sylvie Le Bon, młoda studentka filozofii. Relacja między obiema kobietami jest niejasna: « matka-córka », « przyjacielska » lub « miłosna ». Simone de Beauvoir stwierdziła w Tout compte fait, czwartym tomie autobiograficznym, że ta relacja była podobna do tej, która łączyła ją z Zazą pięćdziesiąt lat wcześniej. Sylvie Le Bon została jej adoptowaną córką w 1981 roku i spadkobierczynią jej twórczości literackiej oraz całego majątku.

Razem z Gisèle Halimi przyczyniła się do uzyskaniu uznania tortur zadawanych kobietom w czasie wojny algierskiej[9] i prawa do aborcji. Simone de Beauvoir napisała Manifest 343, opublikowany w kwietniu 1971 roku przez Le Nouvel Observateur, który podpisały 343 znane kobiety, które poddały się aborcji i oczekują kary. Wraz z Gisèle Halimi była współzałożycielką ruchu « Choisir », który walnie przyczynił się do zalegalizowania dobrowolnego przerywania ciąży. Przez całe życie badała świat, w którym żyła, odwiedzając fabryki i instytucje, spotykając się z pracownicami i przywódcami politycznymi.

W 1977 r. wspierała terrorystę Bruno Brégueta i razem z Jean-Paulem Sartre'em, Noamem Chomskym, Alberto Moravią, François Genoudem prowadziła skuteczną kampanię na rzecz jego uwolnienia; Bruno Brégueta został zwolniony z więzienia w tym samym roku.

Simone de Beauvoir i Jean-Paula Sartre w Pekinie
Simone de Beauvoir i Jean-Paula Sartre w Pekinie w 1955 roku.
Źródło: Wikimedia Commons

Jako radykalna feministka, w 1977 roku uczestniczyła w redagowaniu pisma Questions féministes, głównej publikacji ruchu feministycznego. Następnie, po rozwiązaniu redakcji, objęła funkcję dyrektora powstałego w 1981 roku czasopisma Nouvelles Questions féministes, którą pełniła aż do śmierci.

Po śmierci Jean-Paula Sartre'a w 1981 roku opublikowała książkę La Cérémonie des adieux (Ceremonia pożegnania), w której opisała ostatnie dziesięć lat życia swojego towarzysza w tak surowych medycznych i intymnych szczegółach, że wstrząsnęło to wieloma zwolennikami filozofa. Po tym tekście ukazały się Entretiens avec Jean-Paul Sartre (Rozmowy z Jean-Paul Sartre'em), które miały miejsce w Rzymie w lecie 1974 roku i początkiem jesieni w Paryżu, a w których Sartre omawia swoje życie i wyjaśnia niektóre punkty swojej twórczości. Przede wszystkim chciała pokazać, jak Sartre został zmanipulowany przez Benny'ego Lévy'ego, by ten uznał w egzystencjalizmie pewną « skłonność religijną », podczas gdy ateizm był jednym z filarów egzystencjalizmu.

Simone de Beauvoir zmarła 14 kwietnia 1986 w Paryżu w otoczeniu przybranej córki Sylvie Le Bon de Beauvoir i Claude'a Lanzmanna. Pochowana została na Cmentarzu Montparnasse (Cimetière du Montparnasse) obok Jean-Paul Sartre'a.

Akta CIA

Wśród 2 891 tajnych dokumentów dopuszczonych do odtajnienia przez prezydenta USA Donalda Trumpa 26 października 2017 r. w związku z zamachem na Johna Fitzgeralda Kennedy'ego - zgodnie z ustawą podpisaną w 1992 r. w odpowiedzi na premierę filmu Olivera Stone'a JFK ukazały się akta, w których CIA twierdzi, że w latach 60-tych Jean-Paul Sartre, Simone de Beauvoir i Catherine Deneuve finansowali « sieć aktywistów », która « pomagała dezerterom » z wojny w Wietnamie[10].

Według raportu CIA, kryjówka znajdowała się pod numerem 3, przy rue Gabrielle Josserand, w Pantin. Lokal został rzekomo wynajęty przez amerykańskie stowarzyszenie studenckie Students for a Democratic Society w celu zakwaterowania amerykańskich dezerterów i aktywistów. Jednym z tych protestujących był podobno Larry Cox, dezerter, który odmówił wstąpienia do armii amerykańskiej i wyjazdu do Wietnamu, a który kilka lat później został dyrektorem wykonawczym Amnesty International w USA.

W odtajnionym raporcie, napisanym 11 lipca 1969 r. przez Paula K. Chalemsky'ego, ówczesnego dyrektora paryskiego oddziału CIA, wyszczególniono nawet kwoty, jakie zapłacili Jean-Paul Sartre (100 dolarów) i Catherine Deneuve (1 500 franków). Nie wyszczególnia tych, które zapłaciła Simone de Beauvoir.

Twórczość

Pierwszą powieść Primauté du spirituel (Prymat duchowości), którą nie chciały opublikować wydawnictwa Gallimard i Grasset, Simone de Beauvoir napisała między 1935 a 1937 rokiem. Powieść ta ukazała się dopiero w 1979 roku pod tytułem Quand prime le spirituel (Kiedy pierwszeństwo ma duchowość) potem Anne ou quand prime le spirituel (Anna albo kiedy pierwszeństwo ma duchowość).

Drugą powieść L'Invitée (Zaproszona) wydrukowało w 1943 r. wydawnictwo Gallimard. Opisała w niej, poprzez wyimaginowane postacie, relacje między Jean-Paul Sartre'm, Xavière i sobą, ujawniając jednocześnie filozoficzną refleksję na temat walki sumień i możliwości wzajemności. Xavière była córką polskiego górnika, Olga Kozakiewicz, którą Simone de Beauvoir uwiodła przed Biancą Bienenfeld i i oddała w ręce Jean-Paula Sartre'a.

W 1945 r. ukazała się kolejna powieść pisarki Cudza krew (Le sang des autres), która w 1984 r. w wersji filmowej pojawiła się na ekranach kinowych w reżyserii Claude'a Chabrola. Autorka opisuje w niej trudne życie dwojga młodych ludzi, którzy u progu II wojny światowej, a następnie w czasie okupacji, stają przed wyborem uczestnictwa w ruchu oporu czy kolaboracji.

U schyłku wojny Simone de Beauvoir i Jean-Paul Sartre powołali do życia przegląd polityczny Les Temps modernes, który miał na celu propagowanie egzystencjalizmu poprzez literaturę współczesną. W tym kontekście opublikowała swoją trzecią powieść Tous les hommes sont mortels (Wszyscy ludzie są śmiertelni). Pisarka opowiada historię młodego księcia Toskanii, którego nauczał mnich w wierze katolickiej, a który nie wierzył ani w Boga, ani w ludzi. Pewnego dnia książę otrzymuje propozycję nieśmiertelności, jeśli pozwoli żyć biednemu przechodniowi. Ambitny książę, bez wahania wypija oferowany mu eliksir i przemierza wieki, spotykając wszystkie wielkie postacie historii aż po dzień dzisiejszy. Powieść została zaadaptowana w 1995 roku na potrzeby kina w filmie francusko-brytyjsko-holenderskim Tous les hommes sont mortels (Wszyscy ludzie są śmiertelni) w reżyserii Ate de Jonga i Rudolfa Wichmanna.

Po kilku powieściach i esejach, które potwierdzały jej zaangażowanie na rzecz komunizmu, ateizmu i egzystencjalizmu, osiągnęła niezależność finansową i w pełni poświęciła się pisarstwu.

W 1949 r. opublikowała esej Druga płeć (Le deuxième sexe), który odniósł wielki sukces i wywołał skandal, czego efektem było umieszczenie jej przez Watykan na liście pism zakazanych. Tłumaczenia w kilku językach zapewniły autorce światową sławę. Simone de Beauvoir stała się przywódczynią feminizmu, opisując społeczeństwo, które utrzymywało kobiety w sytuacji niższości. Zrywając całkowicie z esencjalizmem, jej analiza kondycji kobiety poprzez mity, cywilizacje, religie, anatomię i tradycje wywołała skandal, zwłaszcza rozdział, w którym mówiła o macierzyństwie i aborcji, uznawanej wówczas za zabójstwo. Jeśli chodzi o małżeństwo, uważa je za instytucję burżuazyjną, równie odrażającą jak prostytucja, kiedy to kobieta znajduje się pod dominacją męża i nie może się od niej uwolnić. Według Stephena Law, Beauvoir twierdziła, że związek między płcią biologiczną a płcią społeczną jest dla kobiet celowo mylony. To pomieszanie, które dobrze służy zdominowanemu przez mężczyzn społeczeństwu (w 1950 roku), utrudnia kobietom wyrwanie się z tego determinizmu. Te społeczne stereotypy uniemożliwiają kobietom realizację ich aspiracji[8]. W eseju tym napisała przytaczaną często myśl: « Nie rodzi się kobietą, nią się staje » (fr.On ne naît pas femme : on le devient).

W 1954 r. otrzymała Nagrodę Goncourta za powieść Mandaryni (Les mandarins) i została jedną z najbardziej poczytnych pisarek świata. Książkę zadedykowała Nelsonowi Algrenowi. W tej powieści Simone de Beauvoir przedstawia grupę paryskich intelektualistów, którzy porównują swoje przemyślenia na temat społeczeństwa francuskiego w 1944 roku i po zakończeniu II wojny światowej. W kręgu lewicowych intelektualistów w powojennym Paryżu dochodzi do gwałtownych sporów ideowych i moralnych między młodymi ludźmi, którzy w czasie wojny zaangażowali się we wspólną sprawę, a teraz znaleźli się w sytuacji, w której muszą wybrać między komunistycznym ideałem uosabianym przez ZSRR, zwycięskim nad nazistowskim barbarzyństwem, ale kontrolowanym przez Stalina, a amerykańskim liberalnym kapitalizmem, który zniewala robotników. Powieść ta inspirowana jest życiem autorki i jej bliskich. Bohaterka powieści Anne Dubreuilh to intelektualistka, pisarka bardzo zaangażowana w lewicę polityczną, która mogłaby być Jean-Paulem Sartre'em. Natomiast inny bohater, Henri Perron, wyraźnie przypomina Alberta Camusa, który w 1943 roku założył niezależny, podziemny dziennik Combat i od 1944 roku był bardzo blisko Sartre'a.

Od 1958 r. pisała swoją autobiografię Pamiętnik statecznej panienki (Mémoires d'une jeune fille rangée), której tytuł nawiązuje do powieści Tristana Bernarda, Mémoires d'un jeune homme rangé (1899, Pamiętnik statecznego młodzieńca). Autorka opisała środowisko mieszczańskie, pełne uprzedzeń i poniżających tradycji, oraz swoje próby wyrwania się z niego mimo statusu kobiety. Również swój związek z Sartre'em określa jako całkowicie udany. Jednak, choć ich związek jest namiętny jak nigdy dotąd, nie są już parą w sensie seksualnym i nie byli nią od dawna, choć Simone de Beauvoir sugeruje czytelnikom, że jest inaczej. Do cyklu autobiograficznego należą także W sile wieku (1960; Force de l'âge), Siłą rzeczy (1963; Force des choses), Une mort très douce (1964; Bardzo słodka śmierć), Tout compte fait (1972; Podsumowując) i La Cérémonie des adieux (1981; Ceremonia pożegnania). W książce Une mort très douce (Bardzo słodka śmierć) opisuje śmierć swojej matki. Według Sartre'a było to jej najlepsze pismo. Poruszyła w niej temat przedłużania terapii i eutanazji.

W kolejnej powieści Les Belles Images (Piękne wizerunki) opublikowanej w 1966 r. pisarka podejmuje temat ról społecznych i stereotypowych wizerunków kobiet mieszczańskich w latach 60–tych poprzez pryzmat doświadczeń głównej bohaterki, Laurence. Powieść ta należy do mniej znanych dzieł Simone de Beauvoir, ale pozostaje ważnym tekstem, ponieważ pozwala nam wniknąć w sytuację współczesnej kobiety tamtych czasów. Poszukiwania Laurence są uniwersalne, ponieważ historia kobiety poszukującej poczucia komfortu w natłoku udaremnionych wyobrażeń o tym, co to znaczy być kobietą sukcesu, pozostaje aktualna. Laurence zadaje sobie ciągle aktualne do dziś pytanie: « Co mają inni, czego nie mam ja ? »

Jej twórczość, oparta na tych samych egzystencjalistycznych opcjach, co twórczość Jean-Paula Sartre'a, różni się od niej tym, że Simone de Beauvoir, chcąc nadać każdemu ze swych problemów, które podejmuje, rzadko posługuje się dyskursem filozoficznym, preferuje, zamiast formułowania teorii, bezpośrednią refleksję nad przeżywanym doświadczeniem. Zrodzona z głębokiego pragnienia komunikacji, twórczość Simone de Beauvoir jest również pytaniem o funkcję i znaczenie komunikacji. Jej twórczość reprezentująca egzystencjalizm, negująca istnienie człowieka uniwersalnego i absolutnego, bierze pod uwagę wielość ludzkich doświadczeń ukazanych w autentycznej literaturze. W krytyce statusu kobiet podaje liczne konkretne przykłady, zarówno z własnego życia, jak i z tego, co o kobietach przekazuje literatura wszystkich czasów. Zaangażowanie polityczne, walka o wyzwolenie kobiet, wsparcie dla narodów kolonizowanych, działalność rewolucyjna nie jest odpowiedzią pisarki na imperatyw ideologiczny; jest miarą wolności, a także aktem, poprzez który, pokazuje siebie i innych.

Pisma

  • Mandaryni (tyt. oryg.: Les mandarins). Tom 1 i 2. Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1957.
  • Pamiętnik statecznej panienki (tyt. oryg.: Mémoires d'une jeune fille rangée). Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1960.
  • Cudza krew (tyt. oryg.: Le sang des autres, 1945). Warszawa : "Czytelnik", 1963.
  • W sile wieku (tyt. oryg.: Force de l'âge). Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1964.
  • Siłą rzeczy (tyt. oryg.: Force des choses). T. 1-2. Warszawa : Państ. Instytut Wydawniczy, 1967.
  • Druga płeć (tyt. oryg.: Le deuxième sexe, 1949). T. 1-2. Kraków : Wydawnictwo Literackie, 1972.
  • Kobieta zawiedziona (tyt. oryg.: La femme rompue, 1967). Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989.
  • Listy do Nelsona Algrena : romans transatlantycki 1947-1964 (tyt. fr.: Lettres à Nelson Algren : un amour transatlantique 1947-1964), 1997. Warszawa : "Muza", 2000.
  • Starość (tyt. oryg.: Vieillesse, 1970). Warszawa : Wydawnictwo Czarna Owca, 2011.
  • Pewnego razu w Pewnego razu (tyt. oryg.: Malentendu à Moscou, 2013). Warszawa : Prószyński Media, 2015.

Literatura

  • Anna Nasiłowska: Jean Paul Sartre i Simone de Beauvoir. Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2006.
  • Claude Francis i Fernande Gontier: Simone de Beauvoir, Perrin, 1985.

Linki

  • Simone de Beauvoir w: fr.wikipedia.org, (online).

Przypisy

  1. Agathe Logeart: Simone, la scandaleuse w: Bibliobs,‎ 2 styczeń 2008.
  2. Jeannine Hayat: Ambiguïtés de Simone de Beauvoir ?, online, 25 styczeń 2016.
  3. Marie-Jo Bonnet: Simone de Beauvoir et les femmes, Albin Michel, 2015.
  4. Mémoires d’une jeune fille dérangée, essai autobiographique de Bianca Lamblin w: altersexualite.com.
  5. Michel Onfray: Contre-histoire de la philosophie t.9, les consciences réfractaires, Paris, Grasset, 2013, s. 406-408. (ISBN 978-2-253-15652-9).
  6. Marie-Jo Bonnet, « La lesbienne dans Le Deuxième Sexe », 10 listopad 2005.
  7. Annabelle Martin Golay: Beauvoir intime et politique. La fabrique des Mémoires, Presses universitaires du Septentrion, 2017, s. 154.
  8. Stephen Law: DK Eyewitness Companions, Philosophy, New York, Dorling Kinderley Publishing, avril 2007, (ISBN 978-0-7566-2625-9), s.338.
  9. „Gisèle Halimi, défenseuse passionnée de la cause des femmes, est morte” w: Le Monde, 28 lipiec 2020.
  10. Deneuve, Sartre et Beauvoir apparaissent dans les archives Kennedy de la CIA, 31 październik 2017.